AMORTİSMAN NEDİR VE NASIL HESAPLANIR?

Amortisman Nedir?

Amortisman, işletmelerin kullandığı varlıkların zamanla aşınması, eskimesi veya değer kaybetmesi sonucu gider olarak gösterilen paydır. İşletmeler genellikle varlıklarını bir yıldan uzun süre kullanır. Bu süre zarfında varlıklar yapısal olarak yıpranır ve ekonomik değerlerini kaybeder. Bu durumda, varlıkların ekonomik ömrü boyunca gider yazılması gerekir.

Amortisman Ayırma Koşulları Nelerdir?

Kullanım Süresi: Varlık, işletmede bir yıldan fazla kullanılabilir olmalıdır.
Yıpranabilirlik: Varlık, zamanla yıpranabilir veya ekonomik değerini kaybedebilir yapıda olmalıdır.
Kullanıma Hazır Olma: Değerleme gününde envantere dahil ve kullanıma hazır olmalıdır.
Amortisman Sınırı: Varlığın değeri, belirlenen amortisman sınırını aşmalıdır.

Amortisman Nasıl Hesaplanır?

Vergi Usul Kanunu (VUK) 315. maddesine göre amortismana tabi varlıklar, Maliye Bakanlığı’nın belirlediği faydalı ömür oranlarına göre hesaplanır. İki yaygın hesaplama yöntemi şunlardır:

1. Normal Amortisman Yöntemi

Bu yöntemde, amortisman tutarı varlığın toplam değerine sabit bir oran uygulanarak hesaplanır.

Örnek:

Bir işletme 10.000 TL değerinde bir demirbaş almış ve bu demirbaşın ekonomik ömrü 10 yıl olarak belirlenmiş olsun.
Amortisman oranı: 1/10 = %10
Yıllık amortisman: 10.000 x %10 = 1.000 TL

2. Azalan Bakiyeler Yöntemi

Bu yöntem, hızlandırılmış amortisman olarak da bilinir. Amortisman, yıl başındaki net defter değeri üzerinden hesaplanır ve her yıl giderek azalır.

Örnek:

100 TL değerinde, 5 yıllık ömrü olan bir varlık için:
- İlk yıl: 100 x %40 = 40 TL
- İkinci yıl: (100 - 40) x %40 = 24 TL
- Üçüncü yıl: (60 - 24) x %40 = 14,40 TL

3. Fevkalade Amortisman Yöntemi

Bu yöntem, doğal afet, yangın, sel gibi olağanüstü durumlarda varlıkların değer kaybı için kullanılır. İlgili işletme, yetkili kuruma başvurarak amortisman talep edebilir.

Amortisman Sınırı Nedir?

2020 yılı itibarıyla amortisman sınırı 1.400 TL olarak belirlenmiştir. Bu sınırın altındaki demirbaş alımları doğrudan gider yazılabilir. KDV hariç tutarlar dikkate alınır.

Önemli Not:

Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım kararlarınızı alırken kendi finansal durumunuzu ve risk tercihlerinizi değerlendirmeniz önerilir.