İstanbul’da Depreme Dayanıklı İlçeler: Bilimsel Analiz ve Zemin Verileri

Aşağıda, İstanbul’daki depreme dayanıklı zemin yapısına sahip ilçeler ile ilgili Bilimsel veriler ışığında hazırlanmış, SEO uyumlu bir blog yazısı sunuyorum. Çekmeköy ilçesi birinci sırada yer alacak şekilde yapılandırılmıştır.

İstanbul’da Depreme Dayanıklı İlçeler: Bilimsel Analiz ve Zemin Verileri ?

Giriş

İstanbul, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alması ve yerel jeolojik yapısı nedeniyle farklı bölgelerde deprem riski bakımından oldukça değişken zemin koşullarına sahiptir. AFAD, İBB ve akademik kaynakların güncel verilerine göre Çekmeköy, Beykoz, Şile, Ümraniye, Kadıköy, Ataşehir gibi bazı ilçeler göreceli olarak daha sağlam zeminlere sahip olarak öne çıkıyor (Deprem Zemin, İndependent Türkçe).

1. Çekmeköy: İstanbul’un En Dayanıklı İlçesi

Zemin Etüdü & Vs30 Verileri
İBB ve Kandilli Rasathanesi işbirliğiyle yürütülen “Olası Deprem Kayıp Tahminleri (2019)” çalışması, Çekmeköy için Mw 7.5 senaryosunda 16 bina çok ağır, 113 ağır, 998 orta ve 3.392 hafif hasar öngörüyor (insaatdoktoru.com, Haberler).
Ayrıca, Çekmeköy genelinde Vs30 parametresi yüksek – yani zemini daha sert ve kayalık bölgeler içeren bölgelere göre daha yüksek kesme-dalga hızı değerlerine sahip yerler bulunuyor (Haberler).

Mahalle Bazlı Analiz
Alemdağ, Taşdelen, Çekmeköy Merkez ve Çamlık mahalleleri, hem bina hasar riskinin düşük olması hem de zemin yapısının daha sağlam olmasıyla ön planda (daha düşük orta/şiddetli hasar oranları) (Haberler).
Öte yandan Mehmet Akif, Hamidiye, Mimar Sinan, Ömerli gibi bazı kesimlerde zemin parametreleri nedeniyle orta-yüksek hasar riski mevcut.

Sonuç: Çekmeköy, İstanbul’un genelinde orta-riski düşük kabul edilen ilçeler arasında yer almakta ve bilimsel verilere göre zemin açısından ilk sırada değerlendirilmelidir.

2. Diğer Görece Sağlam İlçeler ve Zemin Yapıları

Uzman Prof. Dr. Şükrü Ersoy’a göre İstanbul’da zemin yapısı bakımından görece daha güvenli kabul edilen ilçeler şöyle listeleniyor:

Anadolu Yakası: Çekmeköy, Beykoz, Şile, Ümraniye, Kadıköy, Ataşehir, Sancaktepe (yüksek kesimler), Sultanbeyli (yüksek kesimler) (İndependent Türkçe).

Ancak sahil kesimleri (örneğin Maltepe, Kartal, Pendik gibi) zemin yapısına bağlı olarak risk artırabiliyor (İndependent Türkçe).

İnşaat Doktoru’na göre özellikle Beykoz, Şile (özellikle Karadeniz tarafı), Sarıyer, Eyüpsultan gibi ilçeler ZA sınıfı kayalık zemine sahip olmalarıyla öne çıkmakta (insaatdoktoru.com).

3. Zemin Riskinin Değerlendirilmesi: Alma Mahallesi Uyarıları

Parsel-Bazında Değişkenlik
Prof. Dr. Ersoy, “ilçe bazlı değerlendirme yapılmamalı, her binada zemin etüdü şart” diyerek, ilçenin tamamı ne kadar görece güvenli olsa da bina bazında zeminin farklılık gösterebileceğini vurguluyor (İndependent Türkçe).

Yapı Kalitesi ve Yönetmelikler
Zemini sağlam olan bir yerde inşa edilmiş yapıların mühendislik hizmeti almadan inşa edilmesi durumunda da risk artabilir. 1999 yönetmeliğinden sonra yapılan yapılar tercih edilmeli (İndependent Türkçe).

4. Özet Tablo

İlçe	Zemin Sağlamlığı	Risk Durumu	Notlar
Çekmeköy	Yüksek (Vs30 yüksek)	Göreceli olarak en sağlam	Mw 7.5 senaryoda hasar tahminleri sunulmuş (Haberler, İstanbul Ticaret Gazetesi)
Beykoz	Yüksek/Orta	Görece güvenli	ZA sınıfı kayalık kayaçlar bol (insaatdoktoru.com, Projeskop)
Şile (Kar.)	Yüksek	Güvenli	Karadeniz yakası daha sağlam (insaatdoktoru.com, Projeskop)
Ümraniye	Orta-Yüksek	Görece güvenli	Özellikle iç kesimler avantajlı (İndependent Türkçe, Projeskop)
Ataşehir	Orta-Yüksek	İç kesimleri sağlam	Kıyıda zemin zayıf olabilir (İndependent Türkçe, İstanbul Ticaret Gazetesi)
Kadıköy	Orta-Yüksek	Görece güvenli	Yüksek kesimler tercih edilmeli (İndependent Türkçe, İstanbul Ticaret Gazetesi)

5. Sonuç ve Öneriler

Çekmeköy, zemin açısından İstanbul genelinde en avantajlı ilçelerden biri olarak bilimsel verilerle desteklenmiş şekilde birinci sırada yer alıyor.

Diğer Anadolu yakası ilçeleri (Beykoz, Şile, Ümraniye, Kadıköy, Ataşehir) genel itibarıyla zemin yapısı bakımından sağlam kabul ediliyor.

Sahil kesimleri ve dolgu alanlar riskli bölgelere kıyasla daha büyük zemin sıvılaşması riski taşıyor.

Her bina için ayrı zemin etüdü yaptırılması şart: İlçe bazlı genel değerlendirmeler yanıltıcı olabilir.

Bina yaşı ve yönetmelik uyumu da depreme dayanıklılıkta kritik rol oynar.

Yukarıdaki bilgiler ışığında, eğer İstanbul’da deprem riskini azaltmak adına düşünüyorsanız, özellikle Çekmeköy ve yukarıda belirtilen diğer zemin bakımından daha avantajlı ilçeler önceliğiniz olabilir. Ancak nihai kararınızda mutlaka mühendislik desteği ile bina bazlı zemin raporu temin etmenizi öneririm.

İstanbul depreme dayanıklı ilçeler Çekmeköy zemin dayanıklılığı İstanbul zemin haritası Çekmeköy deprem riski verileri Depreme dayanıklı zemin İstanbul